در حال تهیه پرونده حریم قله شاهوار هستیم

به گزارش بی‌رسانه، استان سمنان در کنار ظرفیت‌های تاریخی، ظرفیت‌های طبیعی فراوانی دارد که می‌تواند جاذب گردشگران باشد. ثبت ملی و جهانی این آثار فارغ از فراخوانی گردشگران، اقدامی مهم در جهت حفظ آثار طبیعی استان تلقی می‌شود. در گفتگو با هانی رستگاران، مسئول ثبت آثار و تعیین حریم اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان، وضعیت کلی آثار ثبتی یا در دست ثبت در حوزه میراث طبیعی را بررسی کرده‌ایم.

این پرسش و پاسخ را در ادامه می‌خوانید:

بی‌رسانه: در حال حاضر چند اثر طبیعی استان در فهرست میراث طبیعی کشور به ثبت رسیده است؟ و در سال جاری چه برنامه‌هایی برای ثبت میراث طبیعی استان در دست اجرا دارید؟

تا این لحظه از سال 1400 که با شما گفتگو می‌کنم، 23 اثر طبیعی استان سمنان را در فهرست میراث طبیعی کشور به ثبت رسانده‌ایم. این 23 طبیعی مشتمل بر درختان چنار و گردوی کهنسال، جنگل، دریاچه‌های طبیعی و غارها هستند. شاخص‌ترین اثر در میان این مواریث طبیعی ارزشمند، جنگل ابر در شاهرود است که در سال 2019 در قالب جنگل‌های هیرکانی در فهرست میراث طبیعی جهانی یونسکو قرار گرفت.

درخت گز، از آثار شاخصی بود که ما در سال گذشته در فهرست میراث طبیعی کشور به ثبت رساندیم. این درختِ بسیار ارزشمند در روستای دولت‌آبادِ آرادان واقع شده است. ثبت ملی ژئوپارک طبیعی تنگه‌ظلمات در پارک ملی کویر و قله شاهوار که ثبت آن از آرمان‌های چندین و چندساله مردم شریف شاهرود بود نیز از دیگر اتفاقات مهم سال گذشته در این حوزه بوده است.

شاهوار پس از دماوند، دومین قله مرتفع رشته‌کوه البرز است. قله شاهوار حتی قابلیت ثبت در فهرست میراث طبیعی جهانی یونسکو را نیز داراست اما هدف اصلی ما از ثبت ملی شاهوار، جلوگیری از فعالیت معادن در آن محدوده بود که هم به محیط‌زیست و هم به منظر طبیعی قله آسیب می‌رسانند و اکوسیستم جانوری آن منطقه را دچار خلل کرده‌اند. محیط‌زیست نسبت به این مسائل آگاه است و اعتراضات مردمی نیز در این خصوص همچنان ادامه دارد.

در حال حاضر در حال تهیه پرونده حریم مصوب این اثر هستیم؛ صدور مجوزهای معدنی در عرصه اثر، به طور کلی ممنوع است و در این خصوص باید برای حریم اثر نیز ضوابطی داشته باشیم تا محدودیت‌هایی برای بهره‌برداران فعلی از معادن و افرادی که احتمالا در آینده قصد بهره‌برداری از معادن این محدوده را داشته باشند، ایجاد شود. سال گذشته فراوانی آثار طبیعی ثبت‌شده در میراث طبیعی کشور بسیار بالا بوده است.

در این سال 8 پرونده که بیش‌تر شامل درختان بود، به مرحله نهایی ثبت رسید. امسال تعیین حریم و ضوابط و مقررات حفاظتی تلخاب لاسجرد را نیز در دستور کار داریم؛ اثری که در سال 96 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. علاوه بر این، پرونده 7 اثر دیگر نیز در حوزه میراث طبیعی آماده است. این آثار شامل چند درخت، یک غار در دامغان و مجموعه‌ای از درختان کهنسال در شهرستان میامی است.

در نخستین جلسه‌ای که تا پایان امسال برای ثبت ملی میراث طبیعی تشکیل شود، این پرونده‌ها را مطرح خواهیم کرد؛ بنابراین با 7 اثری که در دست ثبت داریم، تعداد آثار ثبتی در حوزه میراث طبیعی استان سمنان به عدد 30 خواهد رسید. علاوه بر این، 10 پرونده دیگر در حال آماده‌سازی است. یک رودخانه فصلی در مهدی‌شهر و منظر طبیعی هیکو از شاخص‌ترین این آثار هستند.

محدوده‌ای که برای ثبت آثار ما مشخص شده، سالانه 4 اثر است اما ما هرسال فراتر از 4 اثر را ارائه کرده‌ایم. سال گذشته دریاچه نمک گرمسار نیز در پرونده‌ای مابین استان‌های سمنان، قم و اصفهان به ثبت ملی رسید. این دریاچه یکی از پهناورترین دریاچه‌های نمک خاورمیانه است.