در انتظار پاسخ سازمان محیط‌زیست برای واگذاری قرق اختصاصی جاشلوبار به بومیان هستیم
گفتگوی بی‌رسانه با مدیرکل حفاظت از محیط‌زیست استان
به گزارش بی‌رسانه، ماجرای واگذاری قرق یا شکارگاه اختصاصی جاشلوبار و برخی دیگر از مناطق در کشور از موضوعاتی است که هرازچندگاهی در برخی رسانه‌ها مورد نقد واقع می‌شود. امیر عبدوس، مدیرکل حفاظت از محیط‌زیست استان معتقد است قرق بومی یکی از موفق‌ترین گونه‌های حفاظت از مناطق است. گفتگوی بی‌رسانه با مدیرکل محیط‌زیست استان را در ادامه می‌خوانید:
بی‌رسانه: آیا در استان سمنان، منطقه‌ای به عنوان شکارگاه اختصاصی واگذار شده است؟
خیر، هنوز واگذار نشده است. اما مسأله‌ای که باید در آن دقت شود این است که آن‌چه که توسط برخی از رسانه‌ها درباره قرق‌های اختصاصی در حال تزریق به افکار عمومی است، صحیح نیست. قرق‌های اختصاصی یک راهکار کاملا توسعه‌یافته و مترقی در سراسر دنیاست و بهترین روش حفظ تنوع زیستی در دنیا شناخته شده است. مدلی تحت عنوان قرق‌های بومی بیشتر مورد تأکید قرار می‌گیرد.
ما در جاشلوبار که قرق اختصاصی آن به تصویب شورایعالی محیط‌زیست رسیده است، به دنبال آن بودیم که این منطقه توسط افراد بومی قرق شود. اکنون متقاضی بومی متشکل از یک شرکت تعاونی که تمام بهره‌برداران و ذی‌نفعان محدوده قرق عضو این شرکت هستند، درخواست خود را برای قرق این منطقه ارائه کرده، درخواست به سازمان اعلام شده و در انتظار پاسخ سازمان محیط‌زیست در این خصوص هستیم تا قرق به افراد بومی منطقه تحویل شود.
این بهترین نوع مشارکت مردم بومی در حفظ زیستگاه و تنوع زیستی است. من فکر می‌کنم موفقیت این مدل، حتی از موفقیت مدلی که خود سازمان حفاظت از محیط‌زیست در مناطق تحت حفاظت خود انجام می‌دهد، بیشتر خواهد بود، چون این تجربه در کل دنیا، تجربه موفقی بوده است و اگر در این‌جا هم درست عمل شود، به مراتب از حفاظتی که توسط دولت انجام می‌شود، موفق‌تر است.
بی‌رسانه: شاید یکی از دلایل رویکردهای منفی نسبت به قرق اختصاصی، این باشد که تصور می‌شود عده‌ای آدم ثروتمند قرار است شکارگاه اختصاصی داشته باشند و حیوانات کم‌یاب را شکار کنند!
قرار نیست در جاشلوبار این اتفاق بیفتد. چنان‌که اشاره کردم در آن‌جا یک شرکت تعاونی با مشارکت همه ذی‌نفعان آن عرصه تشکیل شده است. این ذی‌نفعان شامل کسانی هستند که در آن‌جا مرتع، حق تعلیف و مستثنیات و زمین کشاورزی و منابع آبی دارند. همه این افراد در منافع قرق اختصاصی سهیم خواهند بود و وقتی سهیم باشند در حفظ منطقه خواهند کوشید.
تکرار می‌کنم، قرقِ بومی یعنی قرقی که توسط بومیان اداره می‌شود، موفق‌ترین مدل حفظ زیست‌گاه‌ها و تنوع زیستی مناطق است.
بی‌رسانه: در مجموعه محیط زیست استان، بیشتر نگران کدام منطقه هستید؟
نگرانی من مربوط به روستاهایی است که در مناطق تحت حفاظت واقع شده‌اند. ما در برهه‌ای قرار داریم که متأسفانه خوش‌نشینی در حال توسعه یافتن است. افراد به عنوان خانه دوم، در روستاهای مناطق ییلاقی، ویلاسازی می‌کنند و روستاهای این مناطق به جای آن که نقش خود را به عنوان یک روستا در تولید ایفا کنند به خوش‌نشین و خانه دوم تبدیل می‌شوند.
این اتفاق می‌تواند موجد وارد شدن آسیب‌های فراوانی به این مناطق باشد از جمله ساخت‌وسازهای غیرمجاز، تغییر کاربری گسترده اراضی زراعی، تجاوز به عرصه‌های طبیعی و ملی، تخریب چشم‌انداز و کاهش امنیت زیستگاهی حیات وحشی که در این دست مناطق زندگی می‌کنند. تولید بیشتر پسماند و خطر عدم مدیریت پسماندها در سال‌های آتی از دیگر آسیب‌هاست.
توقعات جمعیت‌هایی که در این مناطق ساکن می‌شوند به تدریج به سوی ایجاد نقطه شهری و روستایی، ایجاد طرح هادی، گازرسانی، توسعه زیرساخت‌ها و در نهایت تبدیل چندین روستا و ییلاقات و… به نقاط شهری با کارکردهای شهری میل می‌کند. این خطری است که روستاهای مناطق ییلاقی ما را تهدید می‌کند. ما این موضوع را در شورای حفظ بیت‌المال هم مطرح کردیم و خوشبختانه تا این‌جا نتایج خوبی گرفته‌ایم.
امیدواریم بتوانیم از این پدیده جلوگیری کنیم تا شاهد مناطق تخریب‌شده‌ای مثل زیارت گرگان، کلاردشت و ییلاقات شمال تهران مثل ورجین و لواسانات نباشیم.
