این مجتمع‌های آموزشی «جمعه به مکتب آورد طفل گریزپای را!»
گفتگوی بی‌رسانه با مدیرکل نوسازی مدارس استان سمنان
به گزارش بی‌رسانه، به تازگی فرصتی دست داد تا با سعید هژبری، مدیرکل نوسازی مدارس استان سمنان به گفتگو بنشینیم. این گفتگو تقریبا تمامی حوزه‌های کاری اداره‌کل نوسازی مدارس را دربرمی‌گیرد. در این گفتگو از احداث مجتمع‌های آموزشی آغاز کرده‌ایم، به مدارس تخریبی و نیازمند مقاوم‌سازی پرداخته‌ایم و سخن را با پروژه‌های روستایی به پایان برده‌ایم.
شما را به مطالعه این گفتگو دعوت می‌کنیم.
بی‌رسانه: در حال حاضر چند مجتمع آموزشی در استان در دست احداث است؟
در استان سمنان 5 باب مجتمع آموزشی در سرخه، سمنان، مهدی‌شهر و شاهرود در دست احداث است و پیشرفت فیزیکی این پروژه‌ها از 20 تا 78 درصد متغیر است. بیش‌ترین پیشرفت مربوط به پروژه سرخه است و امیدوارم بعد از سال جاری این پروژه به اتمام برسد. طراحی با الگوی مدیریت سبز، مصرف انرژی کم و ذخیره‌سازی آب باران برای آبیاری فضای سبز از ویژگی‌های این مجتمع‌های آموزشی است.
در برخی از این پروژه‌ها فاضلاب تصفیه و از انرژی خورشیدی هم برای تأمین بخشی از انرژی الکتریکی موردنیاز استفاده می‌شود. در این مدارس ضمن مدیریت پسماند، صرفه‌جویی و حفاظت از مدرسه به دانش‌آموزان آموزش داده می‌شود. زمین بازی و سالن ورزشی نیز در این مجتمع‌ها طراحی می‌شود. وجود زمین چمن و برنامه گلکاری نیز از دیگر ویژگی‌های این مجتمع‌هاست و دانش‌آموزان می‌آموزند که گل بکارند و از آن حفاظت کنند.
بدین‌ترتیب دانش‌آموزان سفیر حفاظت از محیط‌زیست می‌شوند.
بی‌رسانه: در سال گذشته تعداد این مجتمع‌ها را 3 مورد اعلام کرده بودید؛ بنابراین 2 پروژه جدید تعریف شده است؟
بله دو پروژه احداث مجتمع آموزشی به پروژه‌های پیشین اضافه شده است.
بی‌رسانه: در حال حاضر چند پروژه احداث کلاس درس در دست اجراست؟ و در سال 99 چند کلاس درس احداث شد؟
در حال حاضر 86 پروژه با 572 کلاس درس داریم شامل زیربنای 141 هزار مترمربع. در سفر ریاست‌جمهوری، 2 هزار و 520 میلیارد ریال اعتبار برای این پروژه‌ها تأمین شده اما برای تکمیل این پروژه‌ها به 5 هزار و 800 میلیارد ریال اعتبار نیاز داریم. در سال 99 هم 33 کلاس درس را تحویل دادیم. همزمان با این پروژه‌ها 61 پروژه استانداردسازی شامل 482 کلاس درس را در دست انجام داریم.
استانداردسازی سامانه گرمایشی در 15 مدرسه با 75 کلاس درس باقی‌مانده که معادل 3 درصد کلاس‌های درس است. برگزاری مناقصه در این خصوص به زودی انجام خواهد شد.
بی‌رسانه: سال گذشته اشاره کرده بودید که استانداردسازی سامانه گرمایشی در 8 درصد مدارس باقی‌مانده است؛ بنابراین در طول یکسال 5 درصد پیشرفت داشته‌اید؟
از ابتدای سال گذشته تا کنون 5 درصد پیشرفت داشته‌ایم.
بی‌رسانه: حضرتعالی در سال 98 اعلام کرده بودید که به زودی جشن تکمیل استانداردسازی سامانه‌های گرمایشی مدارس را برگزار می‌کنیم؛ این تأخیر چه عللی دارد؟
بنا بود در سال 99، اعتبارات لازم در این خصوص تأمین شود اما این اعتبار تأمین نشد. سال گذشته این اعتبار به شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت اختصاص یافت و درصدی از اعتبار ما را کم کردند. بخشی از عوارض گاز مصرفی مردم برای استانداردسازی سامانه‌های گرمایشی مدارس در اختیار اداره‌کل نوسازی قرار می‌گیرد. ما با اعتبارات سال کذشته، 22 مدرسه را استانداردسازی کردیم.
مطابق برآوردها تا پایان تیرماه سال آتی، استانداردسازی سامانه‌های گرمایشی مدارس تکمیل خواهد شد.
بی‌رسانه: سال گذشته اعلام کرده بودید که 29 پروژه شامل 202 کلاس درس تا پایان سال 99 به بهرهبرداری می‌رسد اما در سال گذشته 33 کلاس به بهرهبرداری رسید؛ این کاهش چه عللی داشته است؟
مهم‌ترین علت، وقفه در تخصیص اعتبارات پروژه‌هاست. تخصیص‌های استانی بسیار پایین است و حتی به 50 درصد هم نمی‌رسد.
بی‌رسانه: چند درصد از مدارس استان تخریبی و چند درصد نیازمند مقاوم‌سازی هستند؟
28 درصد از مدارس استان تخریبی و 38 درصد نیازمند مقاوم‌سازی هستند. با بهرهبرداری از پروژه‌های در دست اجرا، 6 تا 7 درصد از این عدد کاسته می‌شود.
بی‌رسانه: سال گذشته نیز آمار مدارس تخریبی استان 28 درصد و میزان مدارس نیازمند مقاوم‌سازی 32 درصد بود؛ ثابت ماندن آمار مدارس تخریبی و افزایش آمار مدارس نیازمند مقاوم‌سازی چه عللی دارد؟
علت تغییر آیین‌نامه‌هاست؛ آیین‌نامه‌های جدید سخت‌گیرانه‌تر از آیین‌نامه‌های پیشین است. ما در استان 700 مدرسه داریم و شرایط آیین‌نامه‌ها تعیین می‌کند که کدام مدارس نیازمند مقاوم‌سازی هستند. عدد 38 درصد، عدد نگران‌کننده‌ای نیست.
بی‌رسانه: آمار مدارس تخریبی نگران‌کننده است؟
ما حدود 130 مدرسه داریم که بلااستفاده‌اند؛ بخش زیادی از این مدارس بلااستفاده، تخریبی هستند.
بی‌رسانه: چند پروژه با مشارکت خیرین در دست انجام است؟
در حال حاضر 15 پروژه با مشارکت خیرین در مرحله بهرهبرداری قرار دارد. ما برای اجرای پروژه در مناطق مختلف، فاکتورهای خاصی را درنظر می‌گیریم. بیش‌ترین پیشرفت در میان پروژه‌های مشارکتی، مربوط به پروژه مدرسه 9کلاسه عصمت‌الملوک در دامغان است که احتمالا در ماه آینده آماده می‌شود. مدرسه مهر عظام با مشارکت ایران‌خودرو و مدرسه 6کلاسه انجمن آبادانی مهدی‌شهر نیز پیشرفت بیش‌تری نسبت به سایر پروژه‌ها دارند.
بی‌رسانه: سال گذشته شمار پروژه‌های متکی به مشارکت خیرین را 37 مورد اعلام کرده بودید؛ آن پروژه به سرانجام رسیدند؟
در حال حاضر 42 پروژه با مشارکت خیرین در دست انجام است.
بی‌رسانه: آیا در استان سمنان کلاس کانکسی وجود دارد؟
شاید بتوان به جرات گفت که چیزی به اسم کلاس کانکسی در استان نداریم؛ اما دو روستای تجور و حجاج که 5 یا 6 دانش‌آموز دارند، کانکس دارند. با رانش زمین در کالپوش، ما نخستین دستگاهی بودیم که برای خدمات‌رسانی وارد منطقه شدیم و بلافاصله یک مدرسه کانکسی 6کلاسه قابل حمل را به این منطقه بردیم که در حال حاضر آن را به روستای نردین انتقال داده‌ایم.
هدفمان این بود که دانش‌آموزان با مشکلی مواجه نشوند. این کانکس با بهترین تکنولوژی و با کیفیت بالا ساخته شده است. بدنه آن کاملا در برابر سرما و گرما عایق و بسیار مستحکم و سنگین است. بخش‌های پیش‌ساخته این کانکس به هم متصل می‌شود و یک مدرسه را تشکیل می‌دهد. در حال حاضر در نردین هم در حال ساخت یک مجموعه آموزشی هستیم.
در مهمانشهر نیز دو مدرسه پیش‌ساخته داریم که دانش‌آموزان افغان از آن استفاده می‌کنند. بازدیدهایی از این مدارس داشتیم و وضعیت این مدارس، مطلوب نیست. این مدارس با تکنولوژی قدیم ساخته شده و قدری نیز آسیب دیده است. در تلاشیم تا از محل اعتبارات اتباع، خیرین و بنیاد برکت برای این قشر مدرسه بسازیم.
بی‌رسانه: احداث مدرسه در کالپوش در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
یکسال و نیم طول کشید تا زمینی را در کالپوش به ما معرفی کنند. 2 فضای آموزشی ابتدایی در کالپوش در دست ساخت است. مناقصه یکی از این دو پروژه اکنون روی سایت است و درباره پروژه دوم هم در انتظار تخصیص اعتبارات هستیم. این پروژه 2 میلیارد اعتبار دارد اما هنوز تخصیص پیدا نکرده است. قانون به ما اجازه نمی‌دهد که پروژه کالپوش را بدون تخصیص اعتبار آغاز کنیم.
بی‌رسانه: در طول دو سال گذشته خیرین مجموعا چقدر به اداره‌کل نوسازی کمک کرده‌اند؟
در طول 2 سال گذشته خیران 52 میلیارد و 400 میلیون تومان کمک کرده‌اند. درشرایط کرونا، خیرین نیز که خود تولیدکننده و صنعتگر و… هستند از آسیب‌های مالی مصون نمانده‌اند. ممکن است گفته شود که مدرسه‌سازی مختص افراد ثروتمند است؛ این سخن از جنبه‌ای درست است؛ چراکه برای مشارکت در احداث مدرسه به 2 تا 3 میلیارد اعتبار نیاز است.
اما این امکان برای افرادی که مایل‌اند با مبالغ کم‌تر، از هزار تومان تا چند میلیون تومان در مدرسه‌سازی مشارکت کنند، فراهم است. از بعد سرمایه اجتماعی برای ما مهم بود که شمار مشارکت‌کنندگان با هر سرمایه‌ای را افزایش دهیم. بسیاری از این مشارکت‌کنندگان، دانش‌آموز بوده‌اند و این بسیار مهم است.
بی‌رسانه: پیش از شیوع کرونا، این مبلغ بیش‌تر بوده است؟
خیر؛ در سال 98، 20 میلیارد تومان، سال 99، 30 میلیارد و امسال تا کنون 22 میلیارد کمک داشتیم. کمک‌هایی که از این پس به سازمان می‌رسد، در پروژه‌های سال 1401 مورد استفاده قرار می‌گیرد. ما برای جلب مشارکت‌های خرد چند پویش را برنامه‌ریزی و برگزار کردیم. در یک نمونه با پویش مهر محرم، توانستیم کلنگ یک مدرسه را در شریف‌آباد میامی به زمین بزنیم.
بی‌رسانه: در حال حاضر چند مدرسه در روستاها در دست احداث است؟
به طور میانگین 30 درصد مدارس ما در روستاها قرار دارند. روستاها در اولویت کاری ما قرار دارند. دانش‌آموزان مناطق مختلف برای ما تفاوت ندارند اما به این دلیل که روستائیان اقشار ضعیف‌تری هستند و ممکن است دسترسی آن‌ها به مراکز آموزشی کم باشد، بیش‌تر به روستاها توجه می‌کنیم. امسال 26 پروژه با 72 کلاس درس در روستاها داریم. کار کردن در مدارس روستایی، قدری دشوار است.
ما در روستاها فاکتورهای فراوانی را برای مکان‌یابی درنظر می‌گیریم. ما به طور کلی بر مکان‌یابی مدارس حساس هستیم. مکان‌یابی مقوله گسترده‌ای است. بسیاری از روستاها کم‌تر از 10 نفر دانش‌آموز دارند. اگر برای مثلا 7 نفر بخواهیم یک کلاس طراحی کنیم، هزینه احداث آن، 1.5 میلیارد تومان خواهد بود. درباره این هفت نفر نیز لازم است مطالعه صورت بگیرد تا به عنوان مثال از روستا مهاجرت نکنند یا روستا، روستای فصلی نباشد.
ما در قبال هزینه‌ای که برای احداث ساختمان می‌کنیم، مسئولیت داریم. اگر مدرسه‌ای را بسازیم و مورد استفاده قرار نگیرد، مصداق هدررفت منابع است. ما به همین دلیل، درباره پروژه‌ها سخت‌گیر هستیم. با تحریم‌های موجود باید بهترین استفاده را از منابع دراختیار انجام دهیم. به همین خاطر مطالعات زیاد‌تری برای تعریف پروژه در روستاها انجام می‌شود.
اجرای پروژه در روستاها از جنبه‌های مختلفی دشوار است اعم از این که انشعاب داده نمی‌شود، طرح‌های هادی دچار مشکل است، زمین‌ها فاقد مدارک‌اند، تخریب مدارس قدیمی با مشکل مواجه می‌شود و… اما با همه این تفاسیر، چنان‌که اشاره کردم 30 درصد از پروژه‌های ما در روستاها تعریف می‌شود.
