از فروش قبر در امامزادگان تا ماجرای فروش یک زمین وقفی در مهدی‌شهر
گفتگوی بی‌رسانه با مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان؛
به گزارش بی‌رسانه، روز گذشته فرصتی دست داد تا در گفتگویی مفصل با حجت‌الاسلام و المسلمین تدینی، درباره برخی از موضوعات، از جمله فروش قبور در امامزادگان و ماجرای فروش یک موقوفه در مهدی‌شهر گفتگو کنیم. مشروح توضیحات مهم مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان را در ادامه می‌خوانید:
بی‌رسانه: آخرین داده‌ها درباره جزئیات تعامل اداره‌کل اوقاف و اداره‌کل میراث در خصوص آرامگاه شیخ علاءالدوله را از زبان شما می‌شنویم.
ما مجوز واگذاری رایگان و 15ساله بنای آرامگاه به میراث فرهنگی را از سازمان اوقاف کشور اخذ و این موضوع را به میراث فرهنگی ابلاغ کرده‌ایم و در انتظاریم که بنا را تحویل بگیرند.
بی‌رسانه: آیا اوقاف بابت این واگذاری از میراث فرهنگی 4 میلیارد تومان پول طلب کرده است؟
به هیچ وجه. میراث برای ما نوشته است که اگر این بنا در اختیارمان قرار بگیرد، در آن 4 میلیارد تومان هزینه خواهیم کرد، نه این که 4 میلیارد تومان به اوقاف بدهند!
بی‌رسانه: شما در قبال این واگذاری، هیچ مبلغی دریافت نمی‌کنید؟
به هیچ وجه.
بی‌رسانه: نقش اداره‌کل اوقاف و امور خیریه در تعیین قیمت قبور در امامزادگان(به طور خاص امامزاده علی‌بن‌جعفر(ع)) و چگونگی هزینه‌کرد درآمدهای ناشی از فروش قبور چیست؟
130 امامزاده استان و 1500 بقعه متبرکه در کشور در اختیار هیأت امنای مردمی است. ما مسئول دفن نیستیم. هیأت امنا با توجه به تقاضاها، تورم، وضعیت امامزاده و محدودیت در تعداد قبور، مبالغی را به عنوان قیمت قبور، تصویب و پیشنهاد می‌کنند. این پیشنهاد به اداره اوقاف شهرستان ارسال و سپس به ما منعکس می‌شود. ما در کمیسیون قبور، به احترام مردمی بودن هیأت امنا، نظر آن‌ها را تأیید می‌کنیم.
بی‌رسانه: من در گفتگو با یکی از اعضای هیأت امنای امامزاده علی‌بن‌جعفر(ع) از ایشان شنیدم که در سند قبور، ذکر می‌شود که این قبرها 30ساله در اختیار شما قرار می‌گیرد. من از ایشان سوال کردم پس از 30 سال چه اتفاقی می‌افتد؟ ایشان گفتند شما برای خرید آن قبر در اولویت خواهید بود!
خیر اینطور نیست. قبرها به صورت علی‌الحساب پیش‌فروش می‌شود و در هنگام دفن اموات، مابه‌التفاوت قیمت روز قبر دریافت می‌شود. از سال 90 اساسا فروش قطعی نداریم. ضمنا بخشنامه‌ها تأکید می‌کنند که اگر کسی قبری را پیش از خرداد سال 90، خریداری کرده و حالا می‌خواهد در آن میتی را دفن کند، در پرداخت مابه‌التفاوت، 50 درصد تخفیف می‌گیرد، چون پیش‌تر پول پرداخت کرده و از آن استفاده شده است.
اگر برای قبری، سند قطعی صادر شده باشد و هیأت امنا در هنگام دفن اموات، دوباره از افراد پول بگیرند، این وجوه، نمی‌تواند شرعی باشد.
بی‌رسانه: آیا شما بر اجرای دقیق ضوابط فروش قبر نظارت دارید؟
صددرصد.
بی‌رسانه: یکی از پرسش‌های مردم این است که چرا مبالغ تعیین‌شده به عنوان قیمت قبور تا این حد بالاست؟ می‌گویند گویی امامزاده علی‌بن‌جعفر(ع) مخصوص پولدارهاست!
اولا، ما مسئول دفن نیستیم و بالا یا پایین بودن مبالغ، ارتباطی با اوقاف ندارد. ثانیا، اجباری برای دفن اموات در این امامزاده وجود ندارد؛ افراد می‌توانند در جایی جز این امامزاده قبر بخرند.
بی‌رسانه: فرض کنید کسی وصیت می‌کند که در این امامزاده دفن شود اما استطاعت مالی خرید قبر را ندارد. در این شرایط چه باید کرد؟
آیا من می‌توانم وصیت کنم که شما به جای من به مکه بروید؟
بی‌رسانه: آیا امامزاده ملک مردم نیست؟
اشتباه شما همین‌جاست. آن‌جا از املاک امامزاده است. این قبور باید به بهترین قیمت ممکن فروخته شود تا حق شما ادا شود؛ اگر این کار را نکنند، شما حق دارید بپرسید چرا قبر را با مبالغ پایین‌تر از قیمت واقعی به فروش رسانده‌اید؟
بی‌رسانه: یکی از ارکان این مناقشه، اساسا «قیمت واقعی قبر» است.
مسأله این است که افراد اجباری برای خرید قبر در این امامزاده ندارند. از طرفی، این‌جا یکی از ارزان‌ترین نرخ‌ها در ایران را دارد. در امامزاده انار یزد، مردم برای یک قبر 400 میلیون تومان پول می‌دهند. نکته مهم این است که این مبالغ در خود امامزاده هزینه می‌شود. ضمن آن که تکرار می‌کنم، اجباری برای خرید قبر در این امامزاده وجود ندارد؛ اگر این‌جا گران است، قبور در امامزاده علویان، مثلا 8 میلیون تومان، در امامزاده یحیی(ع) 30 میلیون، امامزاده زکریا 5 میلیون تومان است.
بی‌رسانه: از دیگر پرسش‌های مردم این است که چرا قیمت قبر در نقاط مختلف امامزاده علی‌بن‌جعفر(ع) متفاوت است.
این اختلاف قیمت‌ها بر مبنای عرف است. قبوری که در شبستان‌ها، نزدیک حرم و… هستند از قدیم، گران‌تر بوده‌اند. این تفاوت قیمت کمک می‌کند که افراد بتوانند با قیمت‌های پایین‌تر هم در امامزاده قبر بخرند.
بی‌رسانه: ظاهرا دانشگاه علوم پزشکی استان، دفن اموات در امامزاده علی‌بن‌جعفر(ع) را مغایر با قوانین و مخالف با اصول بهداشتی دانسته است.
مطابق استفتائات رهبر معظم انقلاب، امامزاده‌هایی که در آن دفن اموات صورت می‌گرفته، همچنان دفن اموات در آن‌ها مجاز است و دستگاه‌ها نباید مانع شوند مگر آن که معذوریت شرعی وجود داشته باشد.
بی‌رسانه: گفته می‌شود فقط در سال گذشته در امامزاده علی‌بن‌جعفر(ع) 60 حفره قبر به فروش رفته است. آیا امکان دارد که درآمدهای حاصله در سایر شهرستان‌ها هزینه شود؟
نکته نخست این است که اغلب این 60 قبر، از قبل خریداری شده بودند و تنها مابه‌التفاوت نرخ روز دریافت شده است. نکته دوم این که مردم اطمینان داشته باشند نه فقط این مبالغ به شهری دیگر نمی‌رود، بلکه هزینه‌کرد این مبالغ در امامزاده‌ای دیگر هم تخلف شرعی است و این اتفاق رخ نخواهد داد.
بی‌رسانه: درآمدهای حاصله از فروش قبور چگونه هزینه می‌شود؟
دفن، پشتوانه‌ی عمران است و نذورات، پشتوانه برنامه‌های فرهنگی است. 75 درصد از درآمدهای ناشی از فروش قبور باید به حوزه عمرانی اختصاص پیدا کند.
بی‌رسانه: مجموع کمک‌های مردمی به بقاع متبرکه استان در طول 2 سال گذشته چقدر بوده است؟
برخی از کمک‌ها نظیر آیینه‌کاری و… را نمی‌توان در محاسبات گنجاند اما به طور میانگین پیش‌بینی می‌کنیم مردم حدود 10 میلیارد تومان به بقاع کمک کرده باشند.
بی‌رسانه: به تازگی، برخی از مردم مهدی‌شهر درباره هزینه‌کرد عواید فروش یک زمین وقفی به مبلغ 10 میلیارد در شهری جز مهدی‌شهر ابراز نگرانی کرده‌اند. ماجرای این زمین چیست؟
زمین کارخانه سپهر کارامدان، موقوفه بود و به همین دلیل، در رهن بانک قرار نمی‌گرفت و بنابراین مسئولان کارخانه امکان اخذ تسهیلات و توسعه کارخانه را نداشتند. از سال 83 تا کنون تلاش‌هایی صورت‌گرفته بود تا این مشکل حل شود اما مجوز تبدیل به احسن صادر نشده بود و با تلاش‌های صورت‌گرفته سرانجام پس از 18 سال این مشکل حل شد. اگر این مشکل حل نمی‌شد، تعداد زیادی از نیروهای این کارخانه به دلیل مشکلات مشمول تعدیل می‌شدند.
از طرفی، با رفع این مشکل، چنان‌که مسئولان کارخانه می‌گویند، می‌توانند 400 تا 500 نفر نیرو را به ظرفیت فعلی اضافه کنند. یکی از اهداف در این کار، کمک به اشتغال بوده است. اما هنوز پول به طور کامل واریز نشده است و طبق مجوز مذکور 6 ماه فرصت برای واریز این مبالغ وجود دارد. نکته دوم این که ما باید منافع استان را درنظر بگیریم. بزرگ‌ترین دامداری‌های اوقاف در کشور، در اختیار سمنان و اراک است و این یعنی، برای ما مهم است که سرمایه‌ها به کدام حوزه هدایت شوند.
ما به 10 میلیارد مذکور اکتفا نخواهیم کرد، ما می‌خواهیم مبالغی بر این مبلغ افزوده شود و یک سرمایه‌گذاری مطلوب در استان انجام شود. با 10 میلیارد تومان تنها می‌توان سه آپارتمان در مهدی‌شهر خریداری کرد! اما خرید این آپارتمان‌ها چه گرهی از استان باز خواهد کرد؟ این مبالغ تنها در صورتی برای استان مفید خواهد بود که ما بتوانیم، 30 میلیارد تومان هم از تهران بیاوریم.
اگر سرمایه‌گذار مهدی‌شهر برای سرمایه‌گذاری انتخاب کرد که چه بهتر؛ اما در هر صورت، سود این سرمایه‌گذاری چندده میلیاردی مستقیم به مهدی‌شهر خواهد رسید. ما حافظ منافع مردم مهدی‌شهر و مردم استان خواهیم بود. بنابراین مردم یقین بدانند که این پول از استان خارج نخواهد شد. این پول هرجا که سرمایه‌گذاری شود، سود آن به مردم مهدی‌شهر برمی‌گردد.
ما باید امین باشیم و به بهترین شکل ممکن این پول را در یک حوزه تولیدی سرمایه‌گذاری کنیم. هیچ حقی از مردم مهدی‌شهر ضایع نخواهد شد.
بی‌رسانه: شاخص‌ترین اقدام شما در 30 ماه گذشته از مسئولیتتان، از نگاه خودتان کدام اقدام بوده است؟
ما برنامه‌های سالانه مشخصی داریم و عملکردمان بر مبنای اجرای همین برنامه‌ها سنجیده می‌شود. یکی از این برنامه‌ها، اخذ سند برای رقبات است. ما در هفته گذشته، در این حوزه رتبه برتر کشور در استان‌های هم‌رده خودمان شدیم و نسبت به برنامه، 180 درصد تحقق داشتیم. عملیاتی کردن برنامه‌های تدوین‌شده، سیاست یک مدیر است که در حوزه‌های گوناگون راهبردهای مختلفی را می‌طلبد.
ما با منصوب کردن 230 امین برای موقوفات بهترین عملکرد را در کشور داشتیم. ما باید این رقم را به 450 امین برسانیم. در حوزه سرمایه‌گذاری جزو دو سه استان نخست کشوریم که موفق شده‌ایم سرمایه‌گذاری را در استان 100 درصد رشد بدهیم. می‌توان این موضوع را از استان‌های دیگر هم استعلام کرد. ما استان‌هایی داریم که تنها 9 درصد رشد سرمایه‌گذاری داشته‌اند؛ اگر کرونا شیوع پیدا کرده، اگر درب امامزاده‌ها بسته بوده، برای سمنان هم بوده است.
بی‌رسانه: در ده ماه گذشته چند موقوفه جدید ثبت شده است؟ و این رقم نسبت به سال گذشته چقدر کاهش یا افزایش داشته است؟
وقف‌هایی که در سیستم ما ثبت شده، 35 مورد است. سال گذشته نیز حدودا 33 مورد وقف داشتیم.
بی‌رسانه: راهبرد شما در قبال موقوفات خاصی که سبقه میراثی دارند چیست؟
درباره ملک‌های میراثی، سرمایه‌گذار باید با طرح مرمت مورد تأیید میراث فرهنگی با اوقاف وارد مذاکره شود. ما سرمایه‌گذار را توان‌سنجی می‌کنیم و در نهایت در کمسیون سرمایه‌گذاری، این ملک‌ها در مدت زمان مشخصی، در قالب قراردادهای BOT یا BOLT در اختیار سرمایه‌گذار قرار می‌گیرد که در نوع دوم، سرمایه‌گذار به صورت ماهانه اجاره پرداخت می‌کند.
